บ้านกลาย อ.ท่าศาลา จ.นครศรีธรรมราช
30 สิงหาคม 2553
คุณหญิงที่รัก
30 สิงหาคม 2553
คุณหญิงที่รัก
ฉันเพิ่งกลับมาจากทะเลกลาย
ฉันไม่แน่ใจว่า เคยพาคุณไปเดินชายหาดสักครั้งไหม หาดที่ทะลกลายเป็นหาดกว้างที่เดินได้ไกลจริง ๆ เพราะไม่มีอะไรขวางหาด ไม่มีใครปักเขตแดนว่าเป็นของใคร เธอจะเดินได้นับสิบกิโลเลยทีเดียว เดินจากปากแม่น้ำกลายไปเรื่อย ๆ
ปีนี้ฉันกลับไปที่ทะเลกลายหลายครั้ง กลับไปเพราะรู้สึกว่าไม่นานทะเลกลายจะเปลี่ยนไป ในระหว่างที่เดินอยู่ที่นั่น ฉันคิดถึงคนใกล้ตาย
ถ้าเราใกล้ตายเราจะทำอะไร
บางคนอาจจะมีคำตอบว่า ไม่ต้องทำอะไรหรอกเพราะเราใกล้ตายแล้ว อยู่ไปไม่นาน เรามาเสพสุขกันเถอะ อะไรที่สนุกสนานจงทำ คนอยู่ข้างหลังช่างมันไม่ใช่ฉัน
บางคนอาจจะมีคำตอบว่า ต้องทำอะไรอีกมากมายเพราะตายไปแล้วจะไม่ได้ทำ และอย่างไรก็จะตายแล้ว ต้องทำอะไรดี ๆ ก่อนตายเพื่อคนที่อยู่ข้างหลัง
เมื่อก่อนเราก็อยู่ ๆ ไป เหมือนไม่รู้ค่า แต่เมื่อมันกำลังจะเปลี่ยนไป ฉันบอกไม่ถูกจริง ๆว่ารู้สึกอย่างไร มันเกินกว่าคำอธิบายหรือเรียกว่าคำนับพัน ๆ คำก็บอกไม่หมด
บางทีฉันก็ขอโทษทะเลอยู่ในใจ ขอโทษที่ฉันละเลย ขอโทษที่ไม่รู้คุณค่า ขอโทษที่ฉันเป็นคนตัวน้อยนิดเกินกว่าจะดูแลทะเลกว้างเอาไว้ได้ ทั้งที่ฉันใช้ประโยชน์จากทะเลมาห้าสิบปีเท่ากับชีวิตฉัน ส่วนพ่อแม่ปู่ยาตายายของฉันก็ใช้ประโยชน์มานับร้อยปี
ฉันขอโทษพื้นทราย และผักบุ้งทะเล กุ้งเคยตัวเล็ก ๆ ที่อยู่ในทะเล นับต่อแต่นี้ไปเผ่าพันธุ์ของเจ้าก็จะหายไป เพราะน้ำทะเลไม่สะอาดเหมือนเก่า ทันทีที่มีการสร้างฐานปฏิบัติการขุดเจาะน้ำมันโดยบริษัทข้ามชาติที่ชื่อเซฟรอน
คุณหญิงคงจะสงสัยว่ามันเป็นอย่างไรใช่ไหมคะ โครงการท่าเรือเซฟรอนสร้างฐานปฏิบัติการเพื่อการขุดเจาะน้ำมันในอ่านไทย
เรื่องแรกที่น่าตกใจคือ เขาใช้พื้นที่ถึง 395 ไร่ มีโครงการ 36 ไร่ มากไหมคะ และความยาวที่ติดชายหาด 1,069 เมตร ความยาวหน้าท่า 300 เมตร พอจะนึกภาพออกไหม มันยื่นออกไปนอกฝั่ง 400-600 เมตร
มีอาคารสำนักงาน อาคารซ่อมบำรุง อาคารเก็บวัสดุ กองวัสดุ พื้นที่เก็บสารเคมีและของเสีย ลาดจอดรถ อาคารเก็บน้ำ แหล่งน้ำ และสร้างกำแพงกันคลื่นในทะเล เขื่อนกันคลื่นด้านใต้ ยาว 223 เมตร เขื่อนกันคลื่นด้านเหนือ ยาว 883 เมตร ยื่นออกจากแนวชายหาดประมาณ 531 เมตร
ทะเลบ้านฉันกำลังจะเปลี่ยนไป พื้นทรายที่ขาวสะอาดก็จะมีดินโคลน พวกขุดเจาะน้ำมันบอกว่า เขาจะกวาดดินโคลนทุกปี โดยใช้ตาข่ายดัก โอ...แล้วเขาจะเอาดินโคลนที่เป็นตะกอนไปทิ้งที่ไหน เขาคงไม่เอาไปทิ้งที่อเมริกาซึ่งเป็นบริษัทแม่ ใช่แล้ว เขาบอกว่าจะเอาไปทิ้งในทะเลตรงที่ลึกมาก ๆ
ทำเช่นนั้น ทะเลก็สกปรกเช่นเดิม บริษัทได้สัมปทานจากรัฐบาลสามสิบปี แต่ฉันว่าแค่สิบปีสิ่งมีชีวิตก็อยู่ไม่ได้แล้ว ทั้งคนและสัตว์ และไม่นานบริษัทก็ถอนตัวออกไป
ถามว่าคนท่าศาลาทั้งอำเภอได้รับผลกระทบไหม แน่นอนได้รับ คนที่อยู่จังหวัดใกล้เคียง ทุกคนได้รับหมด แต่มากน้อยต่างกัน คนที่กลายได้รับมากหน่อยเพราะอยู่ใกล้ คนบ้านกลาย บ้านฉันได้รับมากหน่อย อยากรู้ไหมได้รับอะไรบ้าง
อันดับแรก ระหว่างก็สร้างก็หนักหนาแล้ว ทั้งฝุ่นทั้งเสียงจากรถ
อันดับที่สองต่อไปเมื่อสร้างเสร็จมีคนงานสามพันคนไปทำงานในทะเลด้วย คนบ้านกลายจะได้ยินเสียงรถวิ่งทั้งวัน
อันดับต่อมา คนบ้านฉันจะไม่ได้นอนฟังเสียงคลื่นอีกแล้ว แต่ต้องฟังเสียงการทำงานของท่าเรือซึ่งดังแค่ไหนไม่รู้
ร้ายสุดสารเคมีพวกสารตะกั่วจากการเชื่อต่อการเผาไหม้นั่นเล่า และสารเคมีอันตรายจะถูกขนส่งมาไว้ที่โกดังชายทะเลซึ่งเรายังไม่รู้ว่ามีสารเคมีอะไรบ้าง อันตรายแค่ไหน และยังไม่เป็นที่เปิดเผย ว่าขนสารเคมีอย่างไร (มีข่าวว่าขนโดยทางรถ โอ...ถ้าเกิดอุบัติเหตุล่ะ)
คุณหญิงที่รัก แค่นี้คุณก็เห็นแล้วใช่ไหมว่ามันเป็นนรกสำหรับคนเป็นแค่ไหน
บริษัทขุดเจาะน้ำมันได้พาอะไรมาบ้าง หลังจากนี้มันจะมากันเป็นพรวนเลยเธอ เป็นเมืองอุตสาหกรรม หรือนิคมอุตสาหกรรม มีโรงไฟฟ้าถ่านหินซึ่งเป็นพลังงานสกปรกที่สุดแล้ว และมีอุตสาหกรรมปิโตรคมี
บริษัทขุดเจาะน้ำมันพวกนี้มีหลายบริษัท ร่ำรวยมาก และทำลายล้างทรัพยากรธรรมชาติมาเยอะแล้ว ทำน้ำมันรั่วมาหลายแห่ง เธอเคยได้ยินข่าวน้ำมันรั่วที่อ่าวเม็กซิโกไหม นั่นเป็นอีกบริษัทหนึ่ง และมีฐานเจาะน้ำมันระเบิดด้วย อย่างนี้เราจะไว้วางใจได้อย่างไร
นี่เป็นปัญหาเดียวกันทั้งภาคใต้ ตั้งแต่สตูล สมุย ท่าศาลา ตามแผนพัฒนาภาคใต้ มันคือการเปลี่ยนทะเลไทยเลยทีเดียว
ฉันส่งภาพมาให้เธอด้วย นี่คือภาพทะเลกลายที่สวยงาม ทะเลสวยขนาดนี้ มีเหลืออีกกี่แห่งเอาไว้ให้โลกชื่นชม เอาไว้เป็นที่อยู่ของปู ปลา และตัวเคย หรือกุ้งตัวเล็ก ๆ ที่เขาเอามาทำกะปิกันดีกว่า
ภาพนี้ มุมหนึ่งที่ทะเลกลาย เป็นที่ขึ้นเรือปู และอยู่ใกล้มัสยิด บ้านในไร่ สวยงามมาก มีทุ่งดอกแพงพวยสีขาวเต็มหาดเลยค่ะ น่าเสียดายมากถ้ามันจะหายไปอีกทั้งปูที่ขึ้นมาจากทะเล หาดทรายขาว และทุ่งดอกไม้ รวมทั้งมัสยิดใกล้ทะเลด้วย เพราะเรายอมให้เซฟรอนเข้ามาทำท่าเรือฐานปฏิบัตการณ์ขุดเจาะน้ำมันพร้อมกับนิคมอุตสาหกรรมต่อเนื่อง
แล้วฉันจะเขียนมาเล่าต่อนะคะ
แพร จารุ
สิงหาคม 2553
บล็อกของ แพร จารุ
แพร จารุ
แล้วฉันก็คิดว่าทุกอย่างยังเหมือนเดิน ฉันเดินทางไปหาเพื่อนที่กรุงเทพฯ และบอกเธอว่า ฉันอยากจะไปเยี่ยมนักเขียนผู้ใหญ่รุ่นพี่คนหนึ่ง เพื่อนบอกว่า ไม่ได้ไปนานแล้ว ช่วงหลังๆ ไม่ค่อยมีใครไปหาใครกัน เมื่อถามว่าทำไม
แพร จารุ
ป่าสนวัดจันทร์
หลังจากที่เขียนเรื่องป่าสนวัดจันทร์ถูกโฆษณาว่าเป็นผืนป่าสนแห่งเดียวที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และมีชนเผ่าใช้วิถีชีวิตแบบเดิม ๆ
แพร จารุ
เมื่อเขียนเรื่อง “ป่าสนวัดจันทร์ถูกโฆษณาว่าเป็นที่สุด” ฉันก็ได้รับจดหมายฉบับหนึ่ง เขียนถึงเรื่องอำเภอใหม่ส่งเข้ามา วันนี้จึงนำจดหมายฉบับนี้มาให้อ่านกันค่ะ
เธอเขียนมาว่า ลองเขียนเรื่องอำเภอใหม่มาให้อ่าน
แพร จารุ
ป่าสนผืนเดียวที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ
มองขึ้นบนต้นสนเหมือนหนึ่งว่ามีนกเกาะอยู่บนนั้นเต็มไปหมด จนใครบางคนเผลอถามว่า นั่นนกอะไรเกาะอยู่เต็มไปหมด หลายคนหัวเราะ ไม่ใช่นกหรอกมันคือลูกสน
ที่นี่มีชื่อว่า ป่าสนวัดจันทร์ เป็นครั้งที่สองที่ฉันเดินทางมาที่นี้ห่างจากครั้งแรกเกือบยี่สิบปี
ฉันไม่กล้าเดินทางไปที่นั่นเพราะรู้สึกว่ามันลำบากยากเย็นเหลือเกิน เป็นการเดินทางที่โหด ๆ ในช่วงวัยเยาว์ เพราะต้องนั่งรถไฟชั้นสามมาจากกรุงเทพฯ นานกว่าสิบสองชั่วโมง ก็รู้กันอยู่ว่ารถไฟไทยเสียเวลาเสมอ ๆ ลงจากรถไฟมีนักเขียนจากเมืองเหนือรอรับอยู่
แพร จารุ
มุสโต๊ะ (มุส-สะ-โต๊ะ)
อาหารมื้อไหน ๆ ก็ต้องมีมุสโต๊ะ
มุสโต๊ะก็คือน้ำพริกนั่นเอง ฉันรู้จักมุสโต๊ะครั้งแรกเมื่อเที่ยวบ้านปกาเกอญอ และนับจากวันนั้นก็ชอบมุสโต๊ะแบบปกาเกอญอทันที่
แพร จารุ
คุณทำอะไรเมื่อเช้านี้ ส่วนฉันตื่นขึ้นมาพร้อมกับหยิบหนังสือเล่มเล็ก ๆ จากโต๊ะกินข้าวติดมือไปนอนอ่านในเปลใต้ต้นมะขามเล็ก
หนังสือชื่อ ไม่รักไม่บอก 5 เป็นของกลุ่มภาคีคนฮักเจียงใหม่ ฉันเป็นอาสาสมัครในกลุ่มนี้กับเขาด้วย แต่ฉันไม่ได้ทำหนังสือเล่มนี้ ดังนั้นฉันจึงเพิ่งได้อ่านจริง ๆ
ครูโรงเรียนอนุบาลเพิ่งให้มาสิบเอ็ดเล่ม วันนั้นมีน้อง ๆ หนุ่ม ๆ จากไหนก็ไม่รู้มาช่วยกันขนหนังสือหลายกล่องที่นำมาขายในงานอำลา ‘รงค์ วงษ์สวรรค์ ฉันไม่มีของอะไรตอบแทนน้องจึงแจกพวกเขาไปคนละเล่มเหลือเก็บไว้เล่มหนึ่ง
ภาพปกเป็นแม่มดหน้าตาน่ารักถือไม้เท้าวิเศษ มีข้อเขียนว่า จงสุภาพกับโลกใบนี้ (คำจากสาร…
แพร จารุ
เล่าเรื่องงาน อำลา ’รงค์ วงษ์สวรรค์ เปิดงานไปเมื่อวันที่ 9 มกราคม ยามแดดร่มลมตก หน้าที่ของฉันในงานนี้ได้รับมอบหมายให้เป็นผู้ดูแลงานขายหนังสือ ฉันรับปากไปว่า “ได้ค่ะ” ทั้งที่ไม่มีความชำนาญเรื่องการขาย หรือเรียกว่าไม่มีทักษะสักนิดเดียว และมักจะคิดตัวเลขผิด วิชาคณิตศาสตร์ตั้งแต่บวกลบคูณหารไม่เก่งเลย ยิ่งวิชาเลขคณิตคิดในใจนี้ไม่ได้เลย แต่ เพราะว่าในช่วงที่เขาประชุมเรื่องการดำเนินการจัดงานฉันไมได้เข้าร่วมประชุม…
แพร จารุ
ฤดูร้อนในเมืองเชียงใหม่ค่อนข้างน่าสยองค่ะ เพราะนอกจากความแห้งแล้งที่เริ่มขึ้นในปลายฤดูหนาวนี้แล้ว เมื่อฤดูร้อนมาถึงเราก็จะพบกับกลุ่มหมอกควันที่มีทั่วเมือง สำหรับประชาชนในชนชั้นเรา ๆ นั้น เตรียมอะไรได้บ้างคะ
แพร จารุ
สวัสดีนักท่องเที่ยว
ระหว่างทางนักท่องเที่ยวเจออะไรมาบ้าง ฉันมาอยู่เชียงใหม่สิบกว่าปี แต่บ่อยครั้งที่รู้สึกว่า ตัวเองเหมือนนักท่องเที่ยว
แพร จารุ
หญิงสาวมักจะกลัวอ้วนเพราะอยากสวย
เราถูกทำให้เชื่อกันว่าคนอ้วนจะไม่สวย เป็นสาวเป็นนางต้องผอมเข้าไว้ ใครไม่ผอมเหมือนนางแบบ หรือนักแสดงหน้าจอโทรทัศน์ก็จะไมได้มาตรฐาน ซึ่งความจริงแล้วบางคนผอมจนเกินไป เรียกว่าแห้งแรงน้อยไม่แข็งแรง ขาแขนมีแต่กระดูก คอโปน ไหปลาร้าลึกขนาดน้ำขังยามเมื่ออาบน้ำ
แพร จารุ
ชวนมากินกันต่อค่ะ
เพื่อนนักเขียนรุ่นน้องที่เชียงดาว เล่าว่าเธอปลูกข้าวไร่ที่บ้านของเธอ แต่ดูเหมือนจะไม่ได้ผลเท่าที่ควร แต่ฉันคิดว่าแค่เธอเริ่มต้นปลูกข้าวความมั่นคงทางอาหารก็เริ่มมีแล้ว
ต่อมาน้องนักเขียนที่เพิ่งรู้จักยังไม่ได้เห็นหน้ากันเลย เขียนมาบอกว่า เธอปลูกข้าวได้เจ็ดกระสอบ
ฉันชื่นชมยินดีกับเธออย่างจริงจังและจริงใจยิ่ง เพราะฉันมีความฝันที่จะปลูกข้าวปลูกผักไว้กินเอง แต่ไม่ได้ทำ และคิดว่าคงไม่ได้ทำ เพราะอายุปูนนี้แล้ว กล้ามเนื้อเป็นไขมัน เรี่ยวแรงหมดไปแล้ว ที่ทำได้ก็คือปลูกกล้วย ซึ่งก็เหมาะสมอยู่เพราะกล้วยเป็นอาหารนิ่ม ๆ กินง่าย…
แพร จารุ
ชวนมากินกันต่อดีกว่า
คราวนี้กินถั่วงอกผัดเห็ดสามอย่างค่ะ ดูเป็นอาหารธรรมดา ๆ นะคะ แต่พิเศษก็ตรงที่ เป็นอาหารที่ประกอบด้วยเห็ดสามอย่างนะคะ ความจริงแล้วอาหารเห็ดสามอย่างที่กินเป็นยานี้ เขาว่าหลีกเลี่ยงการใช้น้ำมันเป็นดีค่ะ แต่ไม่เป็นไรใช้น้อย ๆ เราเน้นความอร่อยด้วยค่ะ