Skip to main content
สาละวิน,ลูกรัก

เมื่อคืนเรานั่งดูรูปถ่ายเก่าๆ ที่เราไปเที่ยวกันมา นับตั้งแต่ครั้งแรกที่แม่พาลูกเดินทางไกล จากแม่ฮ่องสอนไปเชียงใหม่ ตอนนั้นลูกเพิ่งอายุได้เจ็ดเดือนเศษ  มีรูปตอนไปเที่ยวสวนสัตว์และเที่ยวงานพืชสวนโลก 2008 ที่เชียงใหม่เป็นเจ้าภาพ สวยราวกับภาพถ่ายต่างเมืองที่ไหนสักแห่งที่ไม่ใช่เมืองไทย

เราไปเชียงใหม่อีกครั้งเมื่อต้นเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา เก็บรูปไว้เจ็ดร้อยกว่ารูป เป็นจำนวนที่มากพอดูสำหรับการท่องเที่ยวสิบวัน


โลกยุคปัจจุบัน เราสามารถถ่ายรูปไว้ดูเล่นจำนวนมาก โดยไม่จำเป็นต้องเปลืองฟิล์มเพราะเราใช้เพียงแมมเมอรี่การ์ด แล้วค่อยมาฉายดูในจอคอมพิวเตอร์  แม่เลือกเพียงไม่กี่ภาพที่ประทับใจเท่านั้นที่อัดออกมาเป็นรูปภาพ เพราะความประทับใจบางอย่างก็เหมาะที่จะเก็บเป็นภาพแห่งความทรงจำก็เพียงพอแล้ว


แต่ภาพชุดที่เราไปเที่ยวปางอุ๋งเมื่อต้นปี  แม่เลือกที่จะอัดภาพเป็นจำนวนมาก เพราะเรามีเพื่อนร่วมเดินทางกันหลายคน และบางคนในนั้นก็กำลังจะจากเราไปในที่แสนไกลโดยที่ไม่รู้ว่าจะได้เจอกันอีกเมื่อไร แม่จึงแจกจ่ายรูปภาพไว้ให้เพื่อนร่วมเดินทางครั้งนั้นเป็นที่ระลึก


โฉมหน้าผู้ร่วมทริป


ทริปที่ไปปางอุ๋ง แม้จะเป็นการเดินทางไปเที่ยวที่เป็นระยะทางสั้นๆ และใช้เวลาค้างคืนที่นั่นเพียงคืนเดียว แต่ก็ทำให้ลูกประทับใจไม่น้อย  เราเดินทางด้วยมอเตอร์ใซด์สามคัน ผู้ใหญ่หกคนกับเด็กสองคน ยังไม่มีใครเคยไปถึงที่นั่นแม้ว่าจะอยู่ห่างจากตัวเมืองแม่ฮ่องสอนออกไปไม่ถึงร้อยกิโลเมตรก็ตาม

เราสามคนเคยขับรถมาเที่ยวเส้นทางนี้ครั้งหนึ่ง แต่ไม่ได้แวะไปที่ปางอุ๋งซึ่งจะอยู่ในหมู่บ้านรวมไทย แต่เลือกที่จะไปกินอาหารจีนยูนนานที่บ้านรักไทยซึ่งต้องเลี้ยวไปอีกทาง 

เมื่อเรากลับมาเล่าให้เพื่อนๆที่บ้า
นห้วยเสือเฒ่าฟัง จึงทำให้หลายคนอยากไปเที่ยวด้วย  เพราะสาเหตุสำคัญคือ คนไม่มีบัตรประจำตัวก็สามารถไปได้ เนื่องจากไม่มีด่านทหารคอยตรวจบัตรคนเข้าออก

ลูกคงแปลกใจว่าทำไม บ้านรักไทยและปางอุ๋งอยู่ใกล้เพียงไม่กี่สิบกิโลเมตร จากหมู่บ้านห้วยเสือเฒ่า แต่ใครหลายคนที่นั่นกลับถูกปิดหูปิดตาไม่เคยไป


มุมหนึ่ง ณ บ้านรักไทย


มันเป็นความจริงที่น่าเศร้าของชาวบ้านเผ่ากระยัน ที่จะถูกจำกัดสิทธิ์ในการเดินทางออกนอกเขตพื้นที่ ด้วยพวกเธอจะไม่มีบัตรประจำตัวเช่นแม่ที่สามารถไหนต่อไหนได้อย่างอิสระ  ส่วนพ่อของลูกนั้นยังดีว่ามีบัตรชุมชนบนพื้นที่สูง ซึ่งยังสามารถขออนุญาตออกนอกเขตพื้นที่ได้ ซึ่งแต่ละครั้งจะใช้เวลาเดินทางได้ไม่เกินเจ็ดวันเท่านั้น


มะจ่อ  น้องสาวของพ่อซึ่งก็มีสักเป็นน้าของลูกตื่นเต้นที่จะไปเที่ยวในครั้งนี้เป็นอย่างมากแม้ว่าเธอมีเกณฑ์จะได้เดินทางไกลไปถึงสหรัฐอเมริกาในกลางเดือนมีนาคมที่จะถึงนี้ แต่เธอก็บอกกับแม่ว่าขอสักครั้งในชีวิตที่จะได้ไปเที่ยวกางเต็นท์นอนอย่างนักท่องเที่ยวในเมืองไทยที่ไหนสักแห่ง

แม่และพ่อสัญญาเป็นมั่นเหมาะว่าจะเป็นผู้นำทางไปโดยที่มีใครหลายคนจะติดตามพวกเราไปด้วย แต่พอถึงวันนัดหมาย กลับกลายเป็นว่า เราต้องใช้ยานพาหนะสองล้อแทน เพราะเพื่อนที่มีรถคันใหญ่ติดธุระไม่สามารถไปด้วยได้


ขบวนมอเตอร์ไซด์ที่ต้องแบกจำนวนผู้โดยสารคันละสองสามคน  และสัมภาระจนล้นค่อยๆทยอยออกจากเมืองมุ่งสู่บ้านรวมไทย แต่ในระหว่างทางเราแวะเที่ยวน้ำตก ที่ไม่ค่อยจะมีน้ำ สวนสัตว์ที่ไม่ค่อยจะมีสัตว์ให้ดูด้วยความสนุกสนาน


มีใครคนหนึ่งเคยพูดไว้ว่
า ความสนุกในการไปเที่ยวไม่ได้อยู่ที่สถานท่องเที่ยวแต่อยู่ที่ว่าเราไปเที่ยวกับใคร หากเราไปเที่ยวกับเพื่อนที่เราสนิทไว้วางใจเราก็จะมีความสุขกับเพื่อนกลุ่มนั้น บรรยากาศต่างๆรอบตัวเป็นเพียงองค์ประกอบเท่านั้น

คงเป็นเหมือนการไปเที่ยวครั้งนี้ที่เราไม่ได้กังวลว่าจุดหมายที่เราไปอยู่ใกล้หรือไกลเพียงไหน จะสวยงามดังที่หลายคนเคยพูดไว้หรือเปล่า เราตั้งใจแต่เพียงว่าจะไปให้ถึงปางอุ๋งและกางเต็นท์นอนที่นั่นสักหนึ่งคืนก่อนที่ใครหลายคนจะต้องแยกย้ายกันไปคนละทิศทาง

คืนนั้นเรานั่งผิงไฟอยู่หน้าเต็นท์ของแต่ละคน  ลูกดูมีความสุขและไม่แปลกใจเลยที่แม่เห็นลูกไม่ป่วยไข้ใดๆ ทั้งๆที่เราขี่รถตากแดดตากลมกันมาทั้งวัน   ที่เขาว่าจิตใจอยู่เหนือร่างกาย ก็คงเป็นอย่างนี้

ปางอุ๋งยามนี้มีนักท่องเที่ยวมากางเต็นท์อยู่ข้างๆ เราหลายกลุ่ม ทิวทัศน์ข้างหน้าคือภาพของแม่น้ำที่ไหลลึกลงไปข้างใต้หุบเขา คดโค้งไปตามแนวสันเขาและทิวเทือกที่มองเห็นไกลๆคล้ายภาพวาดในกระดาษสีซีดจาง มีแพสำหรับนักท่องเที่ยวลอยลำอยู่ริมฝั่งประปราย ม้าหลายตัวที่ไว้คอยบริการนั่งท่องเที่ยวขี่เล่นกลับเข้าคอกไปแล้ว



กิจกรรมขี่ม้าเรียบลำน้ำ

 

เมื่อลูกผล๊อยหลับไปพร้อมกับเพื่อนวัยใกล้เคียงเจ้าทวยน้องชายวัยหกขวบของส้มโอ  เราหลายคนต่างเปิดใจพูดคุยในบรรยากาศแห่งมวลมิตร

ล่าดะหนุ่มพม่าแสนขยันขันแข็งที่มาค้าขายยาหม่องพม่าในหมู่บ้าน  ยอมรับว่าแอบชอบหญิงสาวผู้ซึ่งไม่เคยปันใจให้เขา การท่องเที่ยวจะช่วยเยียวยาจิตใจบ้าง

มะจ่อน้องสาวของพ่อที่กำลังทำใจกับการเดินทางไปประเทศที่สามตามกำหนดการที่เธอรอคอยมานานกว่าสองปี   สิ่งที่เธอกลัวไม่ใช่การนั่งเครื่องบินไปครึ่งโลก แต่คือการต้องจากแม่ที่อายุมากแล้ว โดยไม่รู้ว่าจะมีโอกาสได้กลับมาเจอกันอีกเมื่อไร

ส้มโอหญิงสาวที่ทำผิดพลาดในชีวิตจนต้องโดยข้อหานำพาคนต่างด้าวหลบหนีเข้าเมือง และอาจจะต้องเข้าไปรับใช้กรรมในคุกอีกไม่กี่วันข้างหน้าเป็นระยะเวลาหนึ่งปี 
และมะแกหญิงสาวชาวกระยอเพื่อนของมะจ่อที่อยากใช้เวลาอยู่กับเพื่อนให้นานที่สุดก่อนที่จะจากกันไป

บรรยากาศแห่งการร่ำลาอบอวลไปด้วยฤทธิ์สุรา และการถ่ายภาพร่วมกัน  ก่อนที่แม่ผู้ลาขาดจากการดื่มมานานจะดับกองขี้เถ้าในเตาไฟเพื่อเข้านอนเป็นคนสุดท้าย  จุมพิตลูกอันเป็นที่รักให้นอนหลับฝันดี
.

รักลูก,
แม่

บล็อกของ เจนจิรา สุ

เจนจิรา สุ
  สาละวิน,ลูกรัก เมื่อครั้งที่แม่มาจังหวัดเชียงใหม่ครั้งแรกนั้น แม่อายุได้ 18 ปี เชียงใหม่ในความรู้สึกของแม่มันช่างกว้างใหญ่สวยงาม  แม่เป็นเพียงเด็กบ้านนอกจนๆ ที่มีเพียงเงินค่ารถติดตัวไม่กี่บาท ที่เหลือก็เป็นค่าลงทะเบียนสอบเอ็นทรานซ์ แม่มองเห็นพระธาตุดอยสุเทพจากวิวนอกเมืองยามรถแล่นผ่าน  แม่อธิษฐานในใจว่า หากมีบุญที่จะได้มาอยู่เชียงใหม่  ก็จะขึ้นไปนมัสการพระธาตุฯ ให้ได้
เจนจิรา สุ
สาละวิน,ลูกรัก แม่ได้เล่าถึงพิธีกรรมในการเรียกขวัญลูกในบทบันทึกที่ผ่านมา แม่ก็นึกขึ้นมาได้ว่ายังมีพิธีกรรมเกี่ยวกับแม่ ซึ่งเป็นประสบการณ์ใหม่ของแม่เช่นกัน
เจนจิรา สุ
สาละวิน,ลูกรัก พ่อกับแม่ต่างเกิดขึ้นมาในวัฒนธรรมที่แตกต่างกันอย่างริบลับ แม่นั้นแม้จะเกิดที่ภาคอีสานของประเทศ แต่ก็ซึมซับวัฒนธรรมอีสานได้เพียงน้อยนิด ก็ต้องมาใช้ชีวิตและเติบโตที่ภาคเหนือจนกระทั่งเมื่อเข้ามาเรียนในมหาวิทยาลัย ก็ดูเหมือนจะตัดขาดกับฐานวัฒนธรรมของตัวเอง เพราะอาศัยอยู่ในเมืองใหญ่ที่สังคมชั้นกลางเป็นกระแสหลักอยู่รายล้อม
เจนจิรา สุ
สาละวิน,ลูกรัก เช้าวันที่สองของการไปคลอด ในมือของแม่ยังคงว่างเปล่า ทั้งที่ทุกคนในห้องหลังคลอดต่างมีห่อของขวัญอยู่ในมือกันคนละห่อ พ่อของลูกเทียวไปมาระหว่างห้องหลังคลอด ซึ่งอยู่ชั้นบนของห้องรอคลอด กับห้องพักเด็กอ่อน ที่อยู่ไกลออกไปอีกหนึ่งช่วงตึก ที่นั่นมีห่อของขวัญของแม่นอนอยู่ในตู้อบเล็กๆ ขนาดเท่ากับตัวลูก
เจนจิรา สุ
สาละวิน,ลูกรัก ในเช้าที่แม่ต้องเดินทางไปคลอดลูกที่โรงพยาบาลในเมือง เป็นเช้าสุดท้ายที่แม่ได้นอนตื่นสายเช่นที่แม่เคยเป็นมาตั้งแต่ไหนแต่ไร หลังจากมีสาละวินแล้ว แม่ก็ไม่ได้ตื่นสายอีกเลย มันเป็นเช้าปกติที่แม่ตื่นขึ้นมาพบว่าอุ้มท้องลูกได้เก้าเดือนแล้ว และวันนี้หมอนัดให้แม่ไปคลอดลูกที่โรงพยาบาล
เจนจิรา สุ
 สาละวิน,ลูกรัก  ลูกมักตื่นแต่เช้า เช้าที่เรียกว่าไก่โห่เลยที่เดียว  มีคนเคยพูดไว้ว่า มีเด็กทารก กับคนแก่ที่มีพฤติกรรมคล้ายกัน คือตื่นเช้ามากๆ  แต่จุดประสงค์ของการตื่นเช้าของคนต่างวัยกลับต่างกัน เด็กทารกนั้น ตื่นเต้นกับโลกใหม่ที่ไม่คุ้นเคย และหลับมานานในท้องแม่จนกระตือรือร้นที่จะตื่นมาเรียนรู้โลกใบกว้าง  ในขณะที่คนแก่ซึ่งอยู่บนโลกมานานรู้ว่าจะเหลือเวลาอยู่ดูโลกนี้ได้อีกไม่นาน  จึงไม่อยากจะเสียเวลาไปกับการนอน
เจนจิรา สุ
แม่มองย้อนกลับไปในวัยเด็ก อุปนิสัยก้าวร้าวรุนแรง ที่เคยแสดงออกทางกายภาพนั้นมันยังคงซ่อนอยู่ในจิตใจและแสดงออกมาในรูปแบบอื่นเมื่อเราโตขึ้น เช่น เมื่อก่อนที่แม่จะมีลูก แม่เป็นนักดื่มตัวยงคนหนึ่ง เมื่อเมาจนได้ที่ ความก้าวร้าวรุนแรงก็จะปรากฏให้เห็นอยู่เป็นระยะ จนบางครั้งเพื่อนฝูงต่างก็เอือมระอา 
คนที่ขาดพื้นฐานความรักความอบอุ่นจากครอบครัวเช่นแม่นั้น ย่อมมีผลต่อพฤติกรรมจากเด็กจนถึงผู้ใหญ่และอาจติดตัวไปตลอดชีวิตเลยก็เป็นได้ หากแม่ไม่มองย้อนกลับไปสู่จุดเริ่มต้นและไล่เรียงสิ่งผิดพลาดในชีวิตที่ผ่านมา เพื่อเป็นอุทาหรณ์และปรับปรุงเปลี่ยนแปลงให้ดีขึ้น เพราะหากแม่มัวแต่โทษว่าสิ่งที่ตัวเองทำผิดต่างๆ…
เจนจิรา สุ
สาละวิน, ลูกรัก ในวันที่แม่เริ่มจับปากกาเขียนถึงลูก สาละวินอายุได้หนึ่งเดือนกับสิบแปดวัน แม่นั่งอยู่ข้างๆ เบาะเล็กๆสีชมพู ซึ่งลูกอาจจะแปลกใจที่แม่เลือกซื้อข้าวของเครื่องใช้เป็นสีชมพูนั้น แม่ยอมรับว่าในใจตอนแรกของแม่ก็หวังจะให้ลูกคนแรกเป็นผู้หญิง
เจนจิรา สุ
นักท่องเที่ยวต่างชาติยอมจ่ายค่าตั๋วอย่างต่ำหนึ่งร้อยถึงสองร้อยห้าสิบบาทเป็นค่าเข้าชม วิถีชีวิตที่จำลองขึ้นของชาวกระยันที่ถูกเรียกขานเสียใหม่เพื่อดึงดูดความสนใจของนักท่องเที่ยวว่า "กะเหรี่ยงคอยาว" และนับเป็นความสำเร็จของกลุ่มนายทุนและการโปรโมทการท่องเที่ยวของจังหวัดแม่ฮ่องสอน ที่ทำให้คนทั่วประเทศหลั่งไหลเข้ามาชมกระเหรี่ยงคอยาว จนเป็นที่รับรู้กันว่าหากจะมาดูชนเผ่าที่มหัศจรรย์ที่สุดต้องมาที่จังหวัดแม่ฮ่องสอนแห่งนี้
เจนจิรา สุ
สาละวิน, ลูกรัก ลูกลืมตาดูโลกในวันที่ 28 กุมภาพันธ์ ปี พ.ศ.2550 ในตอนค่ำเวลา 19.21 น. ตรงกับวันขึ้น 12 ค่ำเดือน 4 ปีกุน แม่ให้ชื่อลูกไว้ตั้งแต่ยังไม่เกิดว่า "สาละวิน" ชึ่งหมายถึงชื่อของแม่น้ำพรมแดนกั้นระหว่างไทยกับพม่า สาละวินของแม่ถือกำเนิดมาจากแม่ซึ่งเป็นคนไทยและพ่อที่อพยพมาจากพม่า ชื่อของลูกที่เปรียบเทียบได้กับแม่น้ำพรมแดนเชื่อมสายสัมพันธ์ให้เราสองคนอยู่เคียงข้างกันตลอดไปดังเช่นไทยและพม่า
เจนจิรา สุ
มะโนตัดสินใจอยู่นานกว่าสองวันหลังจากที่หญิงกระยันร่างกายผอมบางอายุ 52 ปี สะดุดล้มในห้องน้ำจนทำให้ให้เกิดอาการบวมที่ท้องด้านขวา เมื่อทนการรบเร้าจากคนรอบข้างไม่ไหวให้ไปหาหมอ เธอจึงเปิดหีบใบใหญ่ที่ใส่ข้าวของเงินทองที่มีอยู่รวมไปถึงเอกสารประจำตัวต่างๆ เพื่อค้นใบเล็กๆ สีเขียว มันเป็นบัตรเข้ารับการบริการที่โรงพยาบาลประจำจังหวัด แต่จนแล้วจนรอดก็หาไม่พบ
เจนจิรา สุ
จังหวัดแม่ฮ่องสอนเป็นอีกจังหวัดหนึ่งในประเทศไทยที่มีนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาตินึกถึงเมื่อเดินทางมาเยือนภาคเหนือของไทยแม้หนทางที่มุ่งสู่จังหวัดแม่ฮ่องสอนจากจังหวัดเชียงใหม่   จะคดโค้งลาดชันน่าหวาดเสียวจนขึ้นชื่อว่า   หากใครเดินทางมาถึงแม่ฮ่องสอนจะเป็นดั่งผู้พิชิตจำนวนโค้งมากที่สุดถึง 1,864 โค้งเลยทีเดียว