Skip to main content
หมู่บ้านหายโรงเรียนร้าง

เดือนก่อนฉันเดินทางไปที่หมู่บ้านหนึ่ง แถวเชียงดาว ไกลเข้าไปในป่า พบโรงเรียนร้างไม่มีเด็ก ไม่มีครู โรงเรียนถูกปิดเพราะไม่มีเด็กเรียน และไม่ใช่แค่โรงเรียนร้างเท่านั้น หมู่บ้านก็หายไปด้วย

 

ผู้ชายคนหนึ่งเล่าให้ฉันฟังว่าหมู่บ้านนี้ถูกซื้อไปแล้ว

"จริงเหรอ เหมือนโฆษณาเลย โฆษณาอะไรนะ ที่ผู้ชายคนหนึ่งถามซื้อเกาะให้ผู้หญิง" ใครคนหนึ่งพูดขึ้น

"ไม่ใช่แค่โฆษณาหรอก ละครโทรทัศน์ก็มีเหมือนกัน ชายหนุ่มคนหนึ่งเขาซื้อเกาะให้หญิงสาวเป็นของขวัญหากเธอแต่งงานกับเขา" ฉันบอกพวกเขา

\\/--break--\>

 

 

ขายกันทั้งหมู่บ้าน

นี้เป็นเรื่องจริง หมู่บ้านนี้ถูกซื้อทั้งหมู่บ้านจริง ๆ ชาวบ้านขายที่ดินกันทั้งหมู่บ้าน

ฉันตกใจ รู้สึกสยอง เสียววูบเข้าไปในท้องอย่างบอกไม่ถูก คิดถึง พ.ร.บ.ป่าชุมชนฉบับประชาชน ที่ชาวบ้านเรียกร้องขอมีสิทธิในที่อยู่ที่ทำกินของตัวเอง มีทั้งผู้คัดค้านและผู้สนับสนุน หากกลุ่มคัดค้าน รู้เห็นเรื่องนี้ ก็ถือเป็นจุดอ่อนของชุมชนทีเดียว เพราะชุมชนที่ไม่เข้มแข็งก็มีอยู่มาก แต่ตัวอย่างที่ยกมานั้นเป็นชุมชนตัวอย่างที่เข้มแข็งและมีจิตสำนึกในการดูแลป่า พวกเขาจะไม่ขายไม่ย้ายแน่นอนและพิสูจน์ตัวเองที่ยาวนาน

"ชีวิตมีตำนาน มีนิยาย" ผู้นำทางบอกเราอย่างนั้น

"โรงเรียนปิดเพราะไม่มีเด็กเรียน เด็ก ๆ ต้องอพยพย้ายถิ่นตามพ่อแม่ไป" เขาอธิบายต่อในขณะที่เคลื่อนรถออกหมู่บ้าน

"หมดทั้งหมู่บ้านเลยเหรอ" ถามเพื่อความแน่ใจอีกครั้ง เพราะดูเหมือนฉันจะเห็นหมู่บ้านสักหลังสองหลัง

"เหลืออยู่สองสามหลังคาเรือนเท่านั้น" เขาตอบ


น่าเสียดายที่เราไม่ได้เข้าไปดูบ้านที่เหลือ ดูแต่โรงเรียนที่ร้างเท่านั้น มันสะดุดตาเพราะเป็นอาคารไม้ชั้นเดียวที่โดดเด่นและโดดเดี่ยวแต่ยังคงสง่างาม หากโรงเรียนหลังนั้นเป็นหญิงชราที่ถูกทอดทิ้งก็พบว่า ยังมีความงามที่ทิ้งร่องรอยไว้ในตัวเธอ

 

ราคาของราคาของผู้ขาย

 

เขาเล่าต่อว่า

ที่ดินประมาณสองพันไร่ ส่วนหนึ่งเป็นที่อยู่อาศัย ส่วนหนึ่งเป็นที่ทำกินของชาวบ้านทั้งหมู่บ้าน

"อ้าว ! ชาวบ้านมีสิทธิ์ขายที่แบบนี้ได้ด้วยหรือ" ฉันถามด้วยความสงสัย

ฉันฟังไม่ชัดว่ามีใบอะไรสักอย่างที่สามารถชื้อขายกันได้ และไม่อยากจะถามซ้ำให้น่าเบื่อ

 

สงสัยใช่ไหม ชาวบ้านเขาขายที่ดินแล้วเขาจะไปไหน

ผู้รู้เขาบอกว่า มีสองสามทาง

ทางที่หนึ่งบุกรุกพื้นที่ป่าต่อไปเพื่อหาที่อยู่ที่ทำกินใหม่

ทางที่สองย้ายถิ่นไปอยู่พื้นราบขายแรงานเป็นแรงงานขั้นต่ำ

และในที่สุดจะกลายเป็นคนไร้บ้าน

 

  

 

ราคาของผู้ซื้อ

ส่วนผู้ซื้อหรือนายทุนนั้น แรกเขาตั้งใจว่าจะทำไร่เหมี่ยง (ไร่ชา) แต่เขาป่วยเสียก่อน ในที่สุดเขาก็ไม่ได้มาทำไร่ชา ต่อมาเขายกที่ดินให้น้องชาย ได้ข่าวว่าน้องชายเป็นคนดี สมถะ และไม่ได้ทำอะไรบนผืนดินนั้น ป่าถูกทิ้งเอาไว้ก็ฟื้นคืนกลับอุดมสมบูรณ์ขึ้นมา

 

"นับว่าเป็นโชคดีของป่า เขาว่าป่าทิ้งเอาไว้มันก็คืนสภาพป่าเองโดยที่ต้องปลูก เพราะบางทีคนเข้าไปปลูกป่า ไปกันเยอะ ๆ ก็เหยียบต้นไม้เล็ก ๆ หรือหน่อพันธุ์ และเมล็ดที่แตกแทงดินหักตายหมด และป่าที่ปลูกก็ไม่ขึ้นด้วย" ใครสักคนพูดขึ้นแต่ไม่มีใครแสดงความคิดเห็นต่อ

 

 

บล็อกของ แพร จารุ

แพร จารุ
  แล้วฉันก็คิดว่าทุกอย่างยังเหมือนเดิน ฉันเดินทางไปหาเพื่อนที่กรุงเทพฯ  และบอกเธอว่า ฉันอยากจะไปเยี่ยมนักเขียนผู้ใหญ่รุ่นพี่คนหนึ่ง  เพื่อนบอกว่า ไม่ได้ไปนานแล้ว ช่วงหลังๆ ไม่ค่อยมีใครไปหาใครกัน  เมื่อถามว่าทำไม
แพร จารุ
ป่าสนวัดจันทร์   หลังจากที่เขียนเรื่องป่าสนวัดจันทร์ถูกโฆษณาว่าเป็นผืนป่าสนแห่งเดียวที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และมีชนเผ่าใช้วิถีชีวิตแบบเดิม ๆ
แพร จารุ
เมื่อเขียนเรื่อง “ป่าสนวัดจันทร์ถูกโฆษณาว่าเป็นที่สุด”  ฉันก็ได้รับจดหมายฉบับหนึ่ง เขียนถึงเรื่องอำเภอใหม่ส่งเข้ามา วันนี้จึงนำจดหมายฉบับนี้มาให้อ่านกันค่ะ  เธอเขียนมาว่า ลองเขียนเรื่องอำเภอใหม่มาให้อ่าน
แพร จารุ
ป่าสนผืนเดียวที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ มองขึ้นบนต้นสนเหมือนหนึ่งว่ามีนกเกาะอยู่บนนั้นเต็มไปหมด จนใครบางคนเผลอถามว่า นั่นนกอะไรเกาะอยู่เต็มไปหมด หลายคนหัวเราะ ไม่ใช่นกหรอกมันคือลูกสน ที่นี่มีชื่อว่า ป่าสนวัดจันทร์ เป็นครั้งที่สองที่ฉันเดินทางมาที่นี้ห่างจากครั้งแรกเกือบยี่สิบปี ฉันไม่กล้าเดินทางไปที่นั่นเพราะรู้สึกว่ามันลำบากยากเย็นเหลือเกิน เป็นการเดินทางที่โหด ๆ ในช่วงวัยเยาว์ เพราะต้องนั่งรถไฟชั้นสามมาจากกรุงเทพฯ นานกว่าสิบสองชั่วโมง ก็รู้กันอยู่ว่ารถไฟไทยเสียเวลาเสมอ ๆ ลงจากรถไฟมีนักเขียนจากเมืองเหนือรอรับอยู่
แพร จารุ
มุสโต๊ะ (มุส-สะ-โต๊ะ) อาหารมื้อไหน ๆ ก็ต้องมีมุสโต๊ะ มุสโต๊ะก็คือน้ำพริกนั่นเอง ฉันรู้จักมุสโต๊ะครั้งแรกเมื่อเที่ยวบ้านปกาเกอญอ และนับจากวันนั้นก็ชอบมุสโต๊ะแบบปกาเกอญอทันที่
แพร จารุ
คุณทำอะไรเมื่อเช้านี้  ส่วนฉันตื่นขึ้นมาพร้อมกับหยิบหนังสือเล่มเล็ก ๆ จากโต๊ะกินข้าวติดมือไปนอนอ่านในเปลใต้ต้นมะขามเล็ก  หนังสือชื่อ ไม่รักไม่บอก 5 เป็นของกลุ่มภาคีคนฮักเจียงใหม่  ฉันเป็นอาสาสมัครในกลุ่มนี้กับเขาด้วย แต่ฉันไม่ได้ทำหนังสือเล่มนี้ ดังนั้นฉันจึงเพิ่งได้อ่านจริง ๆ ครูโรงเรียนอนุบาลเพิ่งให้มาสิบเอ็ดเล่ม วันนั้นมีน้อง ๆ หนุ่ม ๆ จากไหนก็ไม่รู้มาช่วยกันขนหนังสือหลายกล่องที่นำมาขายในงานอำลา ‘รงค์ วงษ์สวรรค์  ฉันไม่มีของอะไรตอบแทนน้องจึงแจกพวกเขาไปคนละเล่มเหลือเก็บไว้เล่มหนึ่ง ภาพปกเป็นแม่มดหน้าตาน่ารักถือไม้เท้าวิเศษ มีข้อเขียนว่า จงสุภาพกับโลกใบนี้ (คำจากสาร…
แพร จารุ
  เล่าเรื่องงาน อำลา ’รงค์ วงษ์สวรรค์ เปิดงานไปเมื่อวันที่ 9 มกราคม ยามแดดร่มลมตก หน้าที่ของฉันในงานนี้ได้รับมอบหมายให้เป็นผู้ดูแลงานขายหนังสือ ฉันรับปากไปว่า “ได้ค่ะ” ทั้งที่ไม่มีความชำนาญเรื่องการขาย หรือเรียกว่าไม่มีทักษะสักนิดเดียว และมักจะคิดตัวเลขผิด วิชาคณิตศาสตร์ตั้งแต่บวกลบคูณหารไม่เก่งเลย ยิ่งวิชาเลขคณิตคิดในใจนี้ไม่ได้เลย แต่ เพราะว่าในช่วงที่เขาประชุมเรื่องการดำเนินการจัดงานฉันไมได้เข้าร่วมประชุม…
แพร จารุ
ฤดูร้อนในเมืองเชียงใหม่ค่อนข้างน่าสยองค่ะ เพราะนอกจากความแห้งแล้งที่เริ่มขึ้นในปลายฤดูหนาวนี้แล้ว เมื่อฤดูร้อนมาถึงเราก็จะพบกับกลุ่มหมอกควันที่มีทั่วเมือง สำหรับประชาชนในชนชั้นเรา ๆ นั้น เตรียมอะไรได้บ้างคะ
แพร จารุ
สวัสดีนักท่องเที่ยว ระหว่างทางนักท่องเที่ยวเจออะไรมาบ้าง ฉันมาอยู่เชียงใหม่สิบกว่าปี แต่บ่อยครั้งที่รู้สึกว่า ตัวเองเหมือนนักท่องเที่ยว
แพร จารุ
  หญิงสาวมักจะกลัวอ้วนเพราะอยากสวย เราถูกทำให้เชื่อกันว่าคนอ้วนจะไม่สวย เป็นสาวเป็นนางต้องผอมเข้าไว้ ใครไม่ผอมเหมือนนางแบบ หรือนักแสดงหน้าจอโทรทัศน์ก็จะไมได้มาตรฐาน ซึ่งความจริงแล้วบางคนผอมจนเกินไป เรียกว่าแห้งแรงน้อยไม่แข็งแรง ขาแขนมีแต่กระดูก คอโปน ไหปลาร้าลึกขนาดน้ำขังยามเมื่ออาบน้ำ
แพร จารุ
ชวนมากินกันต่อค่ะ เพื่อนนักเขียนรุ่นน้องที่เชียงดาว เล่าว่าเธอปลูกข้าวไร่ที่บ้านของเธอ แต่ดูเหมือนจะไม่ได้ผลเท่าที่ควร แต่ฉันคิดว่าแค่เธอเริ่มต้นปลูกข้าวความมั่นคงทางอาหารก็เริ่มมีแล้ว ต่อมาน้องนักเขียนที่เพิ่งรู้จักยังไม่ได้เห็นหน้ากันเลย เขียนมาบอกว่า เธอปลูกข้าวได้เจ็ดกระสอบ ฉันชื่นชมยินดีกับเธออย่างจริงจังและจริงใจยิ่ง เพราะฉันมีความฝันที่จะปลูกข้าวปลูกผักไว้กินเอง แต่ไม่ได้ทำ และคิดว่าคงไม่ได้ทำ เพราะอายุปูนนี้แล้ว กล้ามเนื้อเป็นไขมัน เรี่ยวแรงหมดไปแล้ว ที่ทำได้ก็คือปลูกกล้วย ซึ่งก็เหมาะสมอยู่เพราะกล้วยเป็นอาหารนิ่ม ๆ กินง่าย…
แพร จารุ
ชวนมากินกันต่อดีกว่า   คราวนี้กินถั่วงอกผัดเห็ดสามอย่างค่ะ ดูเป็นอาหารธรรมดา ๆ นะคะ แต่พิเศษก็ตรงที่ เป็นอาหารที่ประกอบด้วยเห็ดสามอย่างนะคะ ความจริงแล้วอาหารเห็ดสามอย่างที่กินเป็นยานี้ เขาว่าหลีกเลี่ยงการใช้น้ำมันเป็นดีค่ะ แต่ไม่เป็นไรใช้น้อย ๆ เราเน้นความอร่อยด้วยค่ะ