Skip to main content

เขาว่ากันว่า  เชียงใหม่เป็นเมืองแห่งธรรมชาติงดงาม เมืองวัฒนธรรมประเพณีเก่าแก่ จอดดูสักหน่อยซิ

เขาเล่ากันต่อว่า ช่วงสิบปีที่ผ่านมา เชียงใหม่เติบโตด้านการท่องเที่ยวสูงสุด ปีหนึ่งๆ มีคนมาเที่ยวเชียงใหม่มากมาย เชียงใหม่กลายเป็นเมืองที่ต้องรับภาระหาเงินทอง เมกกะโปรเจคขนาดใหญ่จึงเกิดขึ้นที่เมืองเชียงใหม่

ว้าว! แล้วคนเชียงใหม่ คิดอย่างไรกับเมืองเชียงใหม่
หากไปถามคำถามนี้ ร้อยทั้งร้อยคนเชียงใหม่ต่างวิตกกังวล
คนเชียงใหม่บอกว่า เมืองน่าอยู่นั้นคือเมื่อก่อน เมื่อก่อนซึ่งไม่นานเท่าไหร่ แต่เดี๋ยวนี้ คนเชียงใหม่ลำบากกับรถติดในเมือง คนเชียงใหม่กลัวน้ำท่วมเหมือนปี 2548

ฤดูร้อน คนเชียงใหม่กลัวหมอกควันจะกลับมา และหายใจไม่ออก ทุกคนต่างรู้ดีว่า ตัวเองอยู่ในเมืองแอ่งกระทะ อยู่ในหุบเขาสูงๆ ต่ำๆ

คนเชียงใหม่กลัว กลัว และกลัว โดยเฉพาะช่วงสงกรานต์ที่กำลังจะมาถึง คนเชียงใหม่ไม่กล้าให้ลูกสาวออกจากบ้าน กลัวจะถูกลวนลามอย่างถูกต้อง ใครก็เอาผิดไม่ได้ เพราะเป็นช่วงสงกรานต์

20080328 แพรจารุ 1

20080328 แพรจารุ 2

ใครๆ ต่างเดินทางมาที่เชียงใหม่เพื่อปลดปล่อยความหยาบ การเก็บกด เพราะช่วงวันสงกรานต์ แค่มีแป้งอยู่ในมือจะลูบหน้า จับก้นผู้หญิงคนไหนก็ได้
เรื่องที่จะไปวัดทำบุญก่อกองทรายนั้นหรือ เป็นเรื่องเก่า เพราะแค่จะออกเดินทางไปวัดยังไม่รู้จะไปอย่างไร นั่งรถยนต์ก็จะเจอถุงน้ำแข็งเข้ามาทางหน้าต่างรถ

เชียงใหม่เป็นเมืองในหุบเขา ก่อนจะสร้างเมือง เจ้าเมืองได้ไปดูแล้วว่า อยู่ในชัยมงคลที่ดี มีแม่น้ำปิงและมีป่าดอยสุเทพ แต่ทั้งแม่น้ำปิงและป่าดอยสุเทพก็ถูกทำลายลงอย่างรวดเร็ว แม่น้ำปิงถูกบุกรุกจนแคบ เหลือเพียงนิดเดียว สองฝั่งแม่น้ำปิงเต็มไปด้วยร้านอาหาร โรงแรม บ้านพัก และสถานที่ราชการ มันน่าเศร้าจริง ๆ คนที่มาเชียงใหม่ก็มาแค่เห็นความงามของแม่น้ำปิงเท่านั้น เช่นเดียวกับคนมาดอยสุเทพ ดอยอินทนนท์ก็จะรู้แค่ความหนาวเย็นในช่วงหนาว

กว่าคนเชียงใหม่จะตระหนักว่า ตัวเองมีสิทธิ์ที่จะปกป้องบ้านของตัวเองก็แทบจะไม่เหลือแล้ว โครงการพัฒนาต่างๆ ที่เข้ามาในเมืองเชียงใหม่ ก็มาอย่างรวดเร็ว โดยส่วนใหญ่คนเชียงใหม่จะไม่ทันรู้ตัว เช่น โครงการไนท์ซาฟารี โครงการพืชสวนโลก ที่นำคนเข้าสู่เมืองเชียงใหม่นับแสนนับล้านในเวลาเพียงสองสามเดือน ก่อให้เกิดปัญหาการบุกรุกพื้นที่อุทยานแห่งชาติ การทำลายผืนป่า การแย่งชิงทรัพยากรน้ำ ปัญหาที่อยู่ที่ทำกินของชาวบ้าน รวมทั้งปัญหาขยะ

หลังจากสองโครงการจบไป ก็ไร้ทิศทางที่จะเดินต่อ จนถึงวันนี้กำลังจะกลายเป็นสถานที่ทิ้งร้างที่ได้ไม่คุ้มเสีย
คนเชียงใหม่เริ่มตระหนักถึงสิทธิในการดูแลเมือง ต่อครูบาศรีวิชัยและผืนป่า

แต่ถึงอย่างนั้นก็หาเพียงพอไม่ หรือเรียกว่าไม่มีแรงพอที่จะคัดค้านโครงการต่าง ๆ เช่น โครงการเหมืองฝายในแม่น้ำปิง ฝายเก่าแก่ที่มีมานานนับร้อยปีจะถูกทุบ เพื่อสนองตอบการท่องเที่ยวในการล่องเรือสำราญสู่เวียงกุมกามโดยไม่ใส่ใจเกษตรกรที่ใช้น้ำเพื่อการเพาะปลูก และไม่ใส่ใจว่าเหมืองฝายคือสิ่งคู่บ้านคู่เมือง เป็นมรดกทางภูมิปัญญา เมื่อชาวบ้านผู้ใช้น้ำจากระบบเหมืองฝายคัดค้าน รัฐก็มีโครงการจะสร้างประตูระบายน้ำให้ เพื่อยืนยันการทุบเหมืองฝาย และผู้ใช้น้ำในระบบเหมืองฝายก็ไม่มั่นใจต่อระบบใหม่ที่ใช้ประตูระบายน้ำซึ่งเขาไม่มีอำนาจในการจัดการอีกต่อไป

เป็นการแย่งชิงทรัพยากรกันอย่างสนุกสนาน

วันนี้เชียงใหม่ อยู่ในสภาพที่หยุดใช้งานชั่วคราว แต่หาเป็นเช่นนั้นไม่ ในเมือง กลางเมืองเชียงใหม่ ย่านฟ้าฮ่าม และวัดเกตุ แหล่งชุมชนวัฒนธรรมเก่าแก่ กำลังถูกประกาศเป็นพื้นที่สีแดง ซึ่งหมายถึงขยายเป็นย่านธุรกิจบันเทิงได้

ในสภาพที่เป็นอยู่อย่างนี้  คนเมืองเชียงใหม่ ไม่สามารถจะรับมือได้แล้ว การมุ่งให้คนเชียงใหม่ดูแลเมืองเชียงใหม่น่าจะไม่เพียงพอแล้ว นอกจากคนเชียงใหม่จะหยุดเป็นพลังเงียบที่เจ็บปวด ลุกขึ้นมาปกป้องเรียกร้องสิทธิ์ในเจ้าของบ้านแล้ว  ก็ควรจะบอกกล่าวไปยังประชาชนทั่วประเทศด้วย เพราะเชียงใหม่ไม่ได้เป็นของคนในเมืองเชียงใหม่เท่านั้น

บาย บาย เอาล่ะ จอดป้ายเชียงใหม่แล้วจะไปต่อ ไปเหยียบที่อื่นให้ราบคาบต่อ
ป้ายต่อไปจอดที่ไหนคะ

**ภาพประกอบจาก gob-jung.spaces.live.com

บล็อกของ แพร จารุ

แพร จารุ
“รู้สึกว่า ปีนี้ ไม่ค่อยจะมีความสดชื่น รื่นเริง  ความรื่นเริงและความสุขดูเหมือนจะหายไป ลุงรู้สึกเช่นนั้นไหม”ลุงว่า ใครมันจะมารื่นเริงอยู่ได้ในสถานการณ์เมืองไทยเป็นเช่นนี้ หมายความว่า น่าจะมาจากการเปลี่ยนแปลงระดับประเทศ โดยเฉพาะการเมืองที่สับสนและดูไม่กระจ่างใส  เป็นความเครียดทางสังคม เครียดจากการปกครองโดยทหารที่ลึกลงไป และเข้าใจว่า แม้จะยอมรับก็ยอมรับแบบหวานอมขมกลืน และยิ่งเครียดเข้าไปอีกเมื่อมีการเลือกตั้งในช่วงใกล้ปีใหม่ ไม่ว่าผลการเลือกตั้งจะออกมาเป็นของฝ่ายไหนก็ไม่น่าจะทำให้ใครสบายใจได้ เมื่อประชาชนถูกแบ่งเป็นสองฝ่ายอย่างชัดเจนมากขึ้น…
แพร จารุ
  ฉันรู้สึกว่ามันเป็นช่วงปีใหม่ที่ไม่รู้สึกสดชื่นนัก ดูเหงา ๆ วังเวง ในท่ามกลางงานเลี้ยงรื่นเริงที่มีอยู่และเป็นไปตามวาระของมัน ความรู้สึกอย่างนี้มันอยู่ลึกลงไปแต่ฉันสัมผัสได้อย่างเย็นเยียบจริง ๆ ฉันไม่รู้ว่าคนอื่นจะรู้สึกหรือไม่ หรือว่าฉันรู้สึกอยู่คนเดียว ว่าเป็นปีใหม่ที่ไม่มีความรื่นเริงอยู่จริง มันหดหู่อยู่ภายในหัวใจอย่างไรไม่รู้ คล้ายรู้สึกว่า ความเศร้ามารอคอยเคาะประตูอยู่หลังบ้าน... หลังจากงานรื่นเริงจบลงฉันถามตัวเองหลายครั้งว่าความรู้สึกนี้เป็นจริง หรือว่าฉันกำลังจะป่วยด้วยอาการกลัวหรือกำลังจะเป็นโรคซึมเศร้า อะไรทำให้ฉันคิดอย่างนั้น หรือเป็นเพราะสภาพเศรษฐกิจของตัวเอง…
แพร จารุ
ฉันได้รับหนังสือเล่มหนึ่ง ชื่อว่า อาหารบ้านฉัน  เป็นสูตรอาหารพื้นถิ่น ของกินจากป่าหลังบ้าน และที่สำคัญกว่านั้น เขียนว่าอร่อยไปถึงหัวใจ “ฉันเติบโตมาจากอาหารที่หลังบ้าน เธออยากรู้ไหมว่า อาหารบ้านฉันอร่อยแค่ไหน  เธอไม่ต้องกลัวหรอก บ้านฉันมีอาหารมากมาย กินกันอย่างไม่หมด” หนังสือเล่มนี้ มีผู้ร่วมดูแลหรือผู้ร่วมทำงานด้วย เขาคือ ธนภูมิ อโศกตระกูล เป็นคนหนึ่งที่เชี่ยวชาญด้านอาหาร โดยเฉพาะอาหารสุขภาพ การกินอยู่แบบง่าย ๆ เช่น จานอร่อยปลอดเนื้อ มหัศจรรย์แห่งเต้าหู้ เจไม่จำเจ เป็นต้นธนภูมิ อโศกตระกูลเขาเล่าว่า “ได้เข้ามาเที่ยวในแม่เหียะใน เมื่อประมาณสองปีที่แล้ว…
แพร จารุ
“หนาวไหม หนาวหรือยัง”“หนาวแล้ว เชียงไหมหนาวแล้ว”“ฉันจะไปเชียงใหม่”บทสนทนาหนึ่ง ที่เราได้ยินได้ฟังอยู่เสมอ รายงานข่าว ขณะนี้ยอดดอยอากาศหนาวมาก โดยเฉพาะดอยสูงอุณหภูมิติดลบแล้ว เกิดน้ำค้างแข็ง มีคำถามว่า นักท่องเที่ยวหรือคนที่จะมาเชียงใหม่ควรได้รับรู้ข่าวคราวอะไรบ้างนอกจากว่า หนาวแล้วหรือหนาวกี่องศา ชายคนหนึ่งพูดขึ้นในยามบ่าย เขาพูดต่อว่า ถ้าอยากให้คนอื่นที่มาเที่ยวเชียงใหม่ รู้ว่าเขาควรจะเป็นส่วนหนึ่งในการดูแลเมืองและรักเมืองนี้ เราต้องให้ข่าวสารเขามากกว่านี้  เราควรต้องทำงานกับสื่อให้มากว่านี้  เขาเป็นหนึ่งในคนทำงานภาคีฯการมุ่งเน้นให้คนเชียงใหม่ดูแลเมืองเชียงใหม่…
แพร จารุ
มีเพื่อนผู้หวังดีส่งเมลมาว่า ให้เขียนเรื่องดี ๆ เพื่อเมืองเชียงใหม่บ้าง ทำไมถึงมองไม่เห็นความงามของเมืองบ้าง  ฉันจึงเขียนบทความชิ้นนี้ขึ้นมา               1ถ้ามองลงมาจากฟ้า เราจะเห็นเมืองเชียงใหม่ ตั้งอยู่ตรงกลาง มีป่าดอยสุเทพอยู่ทางตะวันตก มีแม่น้ำปิงไหลผ่านทางตะวันออก  ช่างเป็นเมืองงดงามที่สมบูรณ์ เล่ากันว่า เดิมทีผู้คนในเมืองนี้อยู่กันอย่างสงบสันติ แต่แน่นอนเมืองที่ดีงามเช่นนี้ ย่อมมีผู้คนต้องการ เข้ามาอยู่มาครอบครอง โดยเฉพาะทรัพยากรธรรมชาติบนดอยสูง หลายร้อยปีต่อมา เมืองเชียงใหม่เติบโตอย่างรวดเร็ว…
แพร จารุ
ขอบอกก่อนว่า เป็นเรื่องเล่าที่ไม่มีสาระอะไรเลย เล่าเรื่องนี้ เพราะวันพิเศษเช่นนี้จะไม่เกิดขึ้นบ่อย ๆ ถือว่า เป็นการผจญภัยในดินแดนที่รื่นรมย์เลยทีเดียวฉันจะเรียกเขาว่า แขกพิเศษ เพราะเป็นการมาเยือนแบบไม่คาดคิดมาก่อน และต่างมาในวันเดียวกันด้วย อีกทั้งไม่ได้นัดหมายมาล่วงหน้า ต่างมาแบบตั้งตัวไม่ติดทั้งนั้น แขกคนที่หนึ่ง เขาเดินทางมาด้วยรถมอเตอร์ไชค์ มาถึงก่อนที่เจ้าของบ้านจะทันตื่น ได้ยินเขาส่งเสียงตะคอก เจ้าสองตัวแม่ลูก ที่ทำหน้าที่เฝ้าบ้าน มันเห่าเสียงแหลมเล็กตามแบบของหมาเล็ก และยังเยาว์ ฉันว่าคนเลี้ยงหมาทุกคนไม่ชอบให้ใครตะคอกหมา และยินดีที่มีคนรักหมาของตัวเอง…
แพร จารุ
ไม่รักไม่บอก  เออ...เหมือนมีใครมาพูดอยู่ข้างหู บอกว่า ฉันรักเธอนะจึงบอก แต่ว่าเรื่องที่ฉันจะบอกนั้น เธออาจไม่ชอบ เธออาจจะโกรธฉัน  แต่ที่ฉันต้องบอกเพราะว่า ฉันรักเธอและปรารถนาดีต่อเธอจริง ๆ “ฉันไม่บอกไม่ได้แล้ว”ถึงตอนนี้คุณอาจจะรู้สึกรำคาญใจ พูดพร่ำอยู่ทำไม อยากบอกอะไรก็บอกมาเถอะ ใช่...ไม่รักไม่บอกค่ะ เป็นชื่อหนังสือเล่มเล็ก ๆ บาง ๆ มีการ์ตูนน่ารักๆ เปิดไปหน้าแรก ผู้เขียนบอกว่า ที่ทำหนังสือเล่มนี้ เพราะว่า ความสัมพันธ์ของมนุษย์เป็นเรื่องน่ารัก มีเรื่องดีงามที่เขาค้นพบอยู่มากมาย เขาเล่าถึงเรื่อง เด็กชายคนหนึ่ง ตามแม่ไปซื้อของที่ร้านเกษมสโตร์ เขากินไอศกรีมรอแม่…
แพร จารุ
เรื่องขยะ ๆ มันโดนใจใครต่อใครหลายคน หลังจากที่เขียนเรื่อง แปดสิบบาทกับผู้ชายริมทางรถไฟ และในเรื่องมีขยะ ๆ เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย
แพร จารุ
“สุชาติ สวัสดิ์ศรี” ยืนล้วงกระเป๋าเสื้ออยู่ริมทางรถไฟ ในขณะที่รถไฟกำลังมา  เป็นภาพปกหนังสือ ฅ คน ที่ทำให้ฉันต้องนับเงินในกระเป๋าให้ครบแปดสิบบาท ความจริงหนังสือเขาไม่แพงหรอก เพียงแต่ว่า เงินสำหรับบ้านฉันมันหายากมาก หรือจะเรียกให้ถูกก็คือฉันไม่ค่อยหาเงิน ดังนั้นเมื่อไม่หาเงินก็ต้องใช้เงินน้อย ๆ หรือไม่ใช้ไปเลยถ้าไม่จำเป็นต้องใช้จริง ๆ แม้ว่าการจะซื้อหนังสือถือเป็นความจำเป็นหนึ่ง แต่ก็ต้องเลือกอย่างพิถีพิถันในเนื้อหา ดังนั้น ถ้าร้านไหนห่อพลาสติกอย่างดีเปิดไม่ได้ ก็ผ่านเลย หนังสือเล่มนี้ก็ห่อพลาสติกอย่างดีเหมือนกัน แต่ก็รีบซื้อ  เพราะทั้งรถไฟและคุณสุชาติ  สวัสดิ์ศรี…