ปัจจุบันความก้าวหน้าทาง ICT อนุญาตให้ประชาชนทุกคน สามารถแสดงออกทางความคิดเห็น ได้อย่างกว้างขวาง ผ่านความหลากหลายของช่องทางการติดต่อสื่อสาร และความอุดมสมบูรณ์ของสื่อ ไม่เพียงเท่านั้น ICT ยังอนุญาตให้เราสามารถ จัดการกับข้อมูลและเนื้อหาของการแสดงออกทางความคิด เพื่อใช้สำหรับการเข้าถึงในวงกว้างโดยผู้คนอื่นต่อไปได้อีกด้วย
ด้วยความสามารถของ ICT ข้างต้น ทำให้ประชาชนเริ่มมองเห็น และตระหนักในศักยภาพ ของการนำICT มาใช้เพื่อสะท้อนสภาพปัญหาที่แต่ละบุคคลประสบ มองหาผู้ร่วมชะตากรรมเดียวกัน และมองหาผู้อื่นที่เต็มใจให้ความช่วยเหลือ เพื่อร่วมคิด แสดงความเห็น ให้คำปรึกษา และช่วยกันหาทางบรรเทาหรือแก้ไขปัญหานั้นๆ และด้วยความช่วยเหลือของอินเตอร์เนต รวมทั้งการกระจายตัวของ ICT อื่นๆ ทำให้กิจกรรมข้างต้นสามารถเกิดขึ้น โดยไม่ถูกจำกัดด้วยท้องถิ่นที่อยู่ หรือแม้แต่ช่วงเวลาแห่งการทำกิจกรรม
ภาพที่เกิดขึ้นคือ ประชาชนสามารถรวมตัว เพื่อดำเนินกิจกรรมร่วมกัน ได้ง่ายขึ้น ถี่ขึ้น ในรูปแบบและเพื่อความต้องการที่หลากหลายขึ้น และมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ภาพดังกล่าว ถูกสะท้อนผ่านปรากฏการณ์ การเกิดขึ้นและขยายตัวอย่างมากมาย ของกลุ่มและสังคมต่างๆ ผ่านทางอินเตอร์เนต เพื่อร่วมกันให้ความช่วยเหลือสมาชิกในกลุ่มหรือสังคมนั้นๆ หรือเพื่อการรวมกลุ่มกันทำกิจกรรมหรือเคลื่อนไหวทางสังคม
โดยกิจกรรมทั้งสองประการข้างต้น มีความสำคัญตรงที่ เป็นสิ่งที่ช่วยสะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อ จุดยืนทางความคิด และเป้าหมายของกลุ่มหรือสังคมนั้นๆ
นอกจากนี้ ความน่าสนใจของปรากฎการณ์ข้างต้น อยู่ที่เป้าหมายของการดำเนินกิจกรรมส่วนใหญ่ เป็นการสนองความต้องการทางสังคม ที่ไม่ได้รับการตอบสนองโดยระบบทางสังคม ที่มีอยู่ในปัจจุบัน
ตัวอย่างที่สามารถสะท้อนภาพดังกล่าว ได้เป็นอย่างดี เช่น ปัจจุบัน เมื่อหน่วยงานภาครัฐเลือกปฏิบัติ หรือปล่อยปะละเลย ประชาชนบางกลุ่ม ในการดำเนินโครงการใดโครงการหนึ่ง มีความเป็นไปได้มากขึ้น ที่ประชาชนกลุ่มดังกล่าว จะประสบความสำเร็จ ในการเรียกร้องการมีส่วนร่วม รวมถึงการได้รับการปฏิบัติอย่างเป็นธรรมมากขึ้น ด้วยเพราะ ICT เป็นเครื่องมือสำคัญที่ทำให้ปรากฏการณ์การรวมตัวของประชาชน เกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
จากภาพสะท้อนที่ข้าพเจ้าได้ชี้ให้เห็นเบื้องต้น ความก้าวหน้าทาง ICT ได้ผลักดันให้โลกของเรา ก้าวเข้าสู่ยุคของ "สังคมประชาชน" (Civil Society) คือสังคมที่ประชาชน มีส่วนร่วมโดยตรงกับการดำเนินการต่างๆ ทางสังคมมากขึ้น เพื่อแก้ไขปัญหาประสิทธิภาพการทำงาน ของระบบทางสังคมในปัจจุบัน ทั้งในแง่ของโครงสร้างทางภาครัฐ และระบบตลาดของภาคเอกชน ซึ่งดูเหมือนว่า ไม่สามารถตอบสนองความต้องการของทุกกลุ่มได้อย่างเพียงพอและเท่าเทียม
ประโยชน์สำคัญที่สุดของ "สังคมประชาชน" คือการให้โอกาสประชาชนทุกกลุ่ม มีที่ยืนในสังคม เพื่อแสดงออกถึงความคิด ความเชื่อ และจุดยืนของตน เพื่อการมีส่วนร่วมในการปรับเปลี่ยนระบบต่างๆทางสังคม ให้รองรับความหลากหลาย และตอบสนองความต้องการของประชาชน ได้ทั่วถึงมากขึ้น
ข้าพเจ้ามองว่าสิ่งนี้คือกุญแจสำคัญที่สุด ในการพัฒนาทางสังคม เพื่อให้สังคมหนึ่งๆเป็นสังคมของประชาชนทุกคน มากกว่าจะเป็นสังคมที่ถูกบงการ หรือทำให้บูดเบี้ยวโดยโครงสร้างสังคมในปัจจุบัน ที่มีความฉ้อฉล และไม่สามารถสะท้อนความต้องการของประชาชนทุกกลุ่ม อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญทางสังคม ที่เกิดขึ้นในยุค "สังคมประชาชน" นี้จะมีแรงขับเคลื่อนของประชาชน เป็นส่วนประกอบสำคัญ เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ถูกผลักดันในลักษณะจากล่างขึ้นบนมากขึ้น มากกว่าที่การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญทางสังคม จะถูกผลักดันจากบนลงล่าง โดยโครงสร้างทางสังคมในปัจจุบัน ซึ่งถือเป็นการเกิดขึ้นของ "นวัตกรรมทางสังคม" (Social Innovation) อย่างแท้จริง
"นวัตกรรมทางสังคม" หมายถึง แนวความคิด กระบวนการ และการดำเนินการ ที่มีเป้าหมายเพื่อนำเสนอความเปลี่ยนแปลงสำคัญ มาสู่โครงสร้าง กลไก หรือระบบความเชื่อทางสังคม เพื่อให้ความต้องการของภาคประชาชน ซึ่งถูกเพิกเฉยโดยโครงสร้างสังคมในปัจจุบัน ได้รับการสนองตอบ
การเกิดขึ้นและขยายตัว ขององค์กรไม่แสวงหาผลกำไร (Non-profit Organisation) องค์กรการกุศล (Charitable Organisation) หรือ บริษัทเพื่อประโยชน์ทางสังคม (Social Enterprise) อย่างกว้างขวางทั่วโลก เช่น Greenpeace และ Fairtrade Foundation ล้วนแต่เป็นเครื่องยืนยันได้อย่างดีว่าทั้ง "สังคมประชาชน" และ "นวัตกรรมทางสังคม" ได้เพิ่มความสำคัญกับการปฏิวัติทางสังคม ในโลกยุคปัจจุบันมากขึ้นทุกที โดยทั้งสองเข้ามาช่วยลดความบูดเบี้ยว และความฉ้อฉลของระบบทางสังคมในปัจจุบัน ทั้งในแง่ของโครงสร้างทางภาครัฐ และระบบตลาดของภาคเอกชน
นี่ยังไม่นับถึงการเคลื่อนไหวทางสังคมต่างๆ ที่ไม่ได้อยู่ในรูปแบบขององค์กร ที่มีการจัดตั้งอย่างเป็นทางการ อีกมากมาย ซึ่งข้าพเจ้าเชื่อว่า ทุกท่านสามารถได้รับรู้หรือมีประสบการณ์ตรง ได้มากขึ้นๆทุกที
อย่างไรก็ดี ข้าพเจ้าขอให้ทุกท่านตระหนักว่า ทุกการเปลี่ยนแปลง นำมาซึ่งความขัดแย้งทางความคิด นำมาซึ่งการเปลี่ยนความสมดุลย์ทางอำนาจ และนำมาซึ่งความท้าทายทางความคิดและความเชื่อ ซึ่งเป็นสังคมต้องการความใจกว้าง และการคิดถึงประโยชน์ส่วนรวม ของประชาชนทุกคนในสังคมเป็นสำคัญ
"สังคมประชาชน" และ "นวัตกรรมทางสังคม" เป็นแนวความคิดและปรากฏการณ์ที่ดี ซึ่งนำความเปลี่ยนแปลงเชิงสร้างสรรค์มาสู่สมาชิกทุกคนในสังคม และต้องการเวลาในการเปลี่ยนแปลง แต่ทั้งนี้ผลลัพธ์ในการนำมาปฏิบัติ ขึ้นอยู่กับจิตสำนึกและความจริงใจของสมาชิกในสังคมนั้นๆเป็นหลัก
ดังนั้นผลลัพธ์ที่แต่ละสังคมจะได้รับ จากการโอบอุ้บ"นวัตกรรมทางสังคม" และก้าวเข้าสู่ยุค "สังคมประชาชน" ย่อมมีความแตกต่างกันไป และเป็นเครื่องสะท้อนได้อย่างดีว่าสังคมนั้น มีความศิวิไลซ์อย่างไรและแค่ไหน ที่จะอดทนและทำงานร่วมกัน เพื่อผ่านช่วงเวลาแห่งการเปลี่ยนแปลง ที่ดูสับสนวุ่นวาย เพื่อไปสู่สังคมที่ประชาชนทุกคนมีส่วนร่วมมากขึ้น
ปรากฏการณ์นี้เป็นอีกเครื่องยืนยันว่า ICT เป็นเพียงแค่เครื่องมือประเภทหนึ่งเท่านั้น ผลลัพธ์ที่เกิดจากการใช้เครื่องมือนั้น อยู่ที่ความเข้าอกเข้าใจในผลกระทบและวิสัยทัศน์ของผู้นำมันไปใช้
ความก้าวหน้าของ ICT ได้นำเรามาสู่เวลาสำคัญแล้วในปัจจุบัน อยู่ที่แต่ละสังคมแล้วว่า จะเห็นช่วงเวลานี้เป็นวิกฤตที่ต้องต่อต้าน หรือเป็นโอกาสที่ต้องโอบอุ้ม
ด้วยความสามารถของ ICT ข้างต้น ทำให้ประชาชนเริ่มมองเห็น และตระหนักในศักยภาพ ของการนำICT มาใช้เพื่อสะท้อนสภาพปัญหาที่แต่ละบุคคลประสบ มองหาผู้ร่วมชะตากรรมเดียวกัน และมองหาผู้อื่นที่เต็มใจให้ความช่วยเหลือ เพื่อร่วมคิด แสดงความเห็น ให้คำปรึกษา และช่วยกันหาทางบรรเทาหรือแก้ไขปัญหานั้นๆ และด้วยความช่วยเหลือของอินเตอร์เนต รวมทั้งการกระจายตัวของ ICT อื่นๆ ทำให้กิจกรรมข้างต้นสามารถเกิดขึ้น โดยไม่ถูกจำกัดด้วยท้องถิ่นที่อยู่ หรือแม้แต่ช่วงเวลาแห่งการทำกิจกรรม
ภาพที่เกิดขึ้นคือ ประชาชนสามารถรวมตัว เพื่อดำเนินกิจกรรมร่วมกัน ได้ง่ายขึ้น ถี่ขึ้น ในรูปแบบและเพื่อความต้องการที่หลากหลายขึ้น และมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ภาพดังกล่าว ถูกสะท้อนผ่านปรากฏการณ์ การเกิดขึ้นและขยายตัวอย่างมากมาย ของกลุ่มและสังคมต่างๆ ผ่านทางอินเตอร์เนต เพื่อร่วมกันให้ความช่วยเหลือสมาชิกในกลุ่มหรือสังคมนั้นๆ หรือเพื่อการรวมกลุ่มกันทำกิจกรรมหรือเคลื่อนไหวทางสังคม
โดยกิจกรรมทั้งสองประการข้างต้น มีความสำคัญตรงที่ เป็นสิ่งที่ช่วยสะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อ จุดยืนทางความคิด และเป้าหมายของกลุ่มหรือสังคมนั้นๆ
นอกจากนี้ ความน่าสนใจของปรากฎการณ์ข้างต้น อยู่ที่เป้าหมายของการดำเนินกิจกรรมส่วนใหญ่ เป็นการสนองความต้องการทางสังคม ที่ไม่ได้รับการตอบสนองโดยระบบทางสังคม ที่มีอยู่ในปัจจุบัน
ตัวอย่างที่สามารถสะท้อนภาพดังกล่าว ได้เป็นอย่างดี เช่น ปัจจุบัน เมื่อหน่วยงานภาครัฐเลือกปฏิบัติ หรือปล่อยปะละเลย ประชาชนบางกลุ่ม ในการดำเนินโครงการใดโครงการหนึ่ง มีความเป็นไปได้มากขึ้น ที่ประชาชนกลุ่มดังกล่าว จะประสบความสำเร็จ ในการเรียกร้องการมีส่วนร่วม รวมถึงการได้รับการปฏิบัติอย่างเป็นธรรมมากขึ้น ด้วยเพราะ ICT เป็นเครื่องมือสำคัญที่ทำให้ปรากฏการณ์การรวมตัวของประชาชน เกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
จากภาพสะท้อนที่ข้าพเจ้าได้ชี้ให้เห็นเบื้องต้น ความก้าวหน้าทาง ICT ได้ผลักดันให้โลกของเรา ก้าวเข้าสู่ยุคของ "สังคมประชาชน" (Civil Society) คือสังคมที่ประชาชน มีส่วนร่วมโดยตรงกับการดำเนินการต่างๆ ทางสังคมมากขึ้น เพื่อแก้ไขปัญหาประสิทธิภาพการทำงาน ของระบบทางสังคมในปัจจุบัน ทั้งในแง่ของโครงสร้างทางภาครัฐ และระบบตลาดของภาคเอกชน ซึ่งดูเหมือนว่า ไม่สามารถตอบสนองความต้องการของทุกกลุ่มได้อย่างเพียงพอและเท่าเทียม
ประโยชน์สำคัญที่สุดของ "สังคมประชาชน" คือการให้โอกาสประชาชนทุกกลุ่ม มีที่ยืนในสังคม เพื่อแสดงออกถึงความคิด ความเชื่อ และจุดยืนของตน เพื่อการมีส่วนร่วมในการปรับเปลี่ยนระบบต่างๆทางสังคม ให้รองรับความหลากหลาย และตอบสนองความต้องการของประชาชน ได้ทั่วถึงมากขึ้น
ข้าพเจ้ามองว่าสิ่งนี้คือกุญแจสำคัญที่สุด ในการพัฒนาทางสังคม เพื่อให้สังคมหนึ่งๆเป็นสังคมของประชาชนทุกคน มากกว่าจะเป็นสังคมที่ถูกบงการ หรือทำให้บูดเบี้ยวโดยโครงสร้างสังคมในปัจจุบัน ที่มีความฉ้อฉล และไม่สามารถสะท้อนความต้องการของประชาชนทุกกลุ่ม อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญทางสังคม ที่เกิดขึ้นในยุค "สังคมประชาชน" นี้จะมีแรงขับเคลื่อนของประชาชน เป็นส่วนประกอบสำคัญ เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ถูกผลักดันในลักษณะจากล่างขึ้นบนมากขึ้น มากกว่าที่การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญทางสังคม จะถูกผลักดันจากบนลงล่าง โดยโครงสร้างทางสังคมในปัจจุบัน ซึ่งถือเป็นการเกิดขึ้นของ "นวัตกรรมทางสังคม" (Social Innovation) อย่างแท้จริง
"นวัตกรรมทางสังคม" หมายถึง แนวความคิด กระบวนการ และการดำเนินการ ที่มีเป้าหมายเพื่อนำเสนอความเปลี่ยนแปลงสำคัญ มาสู่โครงสร้าง กลไก หรือระบบความเชื่อทางสังคม เพื่อให้ความต้องการของภาคประชาชน ซึ่งถูกเพิกเฉยโดยโครงสร้างสังคมในปัจจุบัน ได้รับการสนองตอบ
การเกิดขึ้นและขยายตัว ขององค์กรไม่แสวงหาผลกำไร (Non-profit Organisation) องค์กรการกุศล (Charitable Organisation) หรือ บริษัทเพื่อประโยชน์ทางสังคม (Social Enterprise) อย่างกว้างขวางทั่วโลก เช่น Greenpeace และ Fairtrade Foundation ล้วนแต่เป็นเครื่องยืนยันได้อย่างดีว่าทั้ง "สังคมประชาชน" และ "นวัตกรรมทางสังคม" ได้เพิ่มความสำคัญกับการปฏิวัติทางสังคม ในโลกยุคปัจจุบันมากขึ้นทุกที โดยทั้งสองเข้ามาช่วยลดความบูดเบี้ยว และความฉ้อฉลของระบบทางสังคมในปัจจุบัน ทั้งในแง่ของโครงสร้างทางภาครัฐ และระบบตลาดของภาคเอกชน
นี่ยังไม่นับถึงการเคลื่อนไหวทางสังคมต่างๆ ที่ไม่ได้อยู่ในรูปแบบขององค์กร ที่มีการจัดตั้งอย่างเป็นทางการ อีกมากมาย ซึ่งข้าพเจ้าเชื่อว่า ทุกท่านสามารถได้รับรู้หรือมีประสบการณ์ตรง ได้มากขึ้นๆทุกที
อย่างไรก็ดี ข้าพเจ้าขอให้ทุกท่านตระหนักว่า ทุกการเปลี่ยนแปลง นำมาซึ่งความขัดแย้งทางความคิด นำมาซึ่งการเปลี่ยนความสมดุลย์ทางอำนาจ และนำมาซึ่งความท้าทายทางความคิดและความเชื่อ ซึ่งเป็นสังคมต้องการความใจกว้าง และการคิดถึงประโยชน์ส่วนรวม ของประชาชนทุกคนในสังคมเป็นสำคัญ
"สังคมประชาชน" และ "นวัตกรรมทางสังคม" เป็นแนวความคิดและปรากฏการณ์ที่ดี ซึ่งนำความเปลี่ยนแปลงเชิงสร้างสรรค์มาสู่สมาชิกทุกคนในสังคม และต้องการเวลาในการเปลี่ยนแปลง แต่ทั้งนี้ผลลัพธ์ในการนำมาปฏิบัติ ขึ้นอยู่กับจิตสำนึกและความจริงใจของสมาชิกในสังคมนั้นๆเป็นหลัก
ดังนั้นผลลัพธ์ที่แต่ละสังคมจะได้รับ จากการโอบอุ้บ"นวัตกรรมทางสังคม" และก้าวเข้าสู่ยุค "สังคมประชาชน" ย่อมมีความแตกต่างกันไป และเป็นเครื่องสะท้อนได้อย่างดีว่าสังคมนั้น มีความศิวิไลซ์อย่างไรและแค่ไหน ที่จะอดทนและทำงานร่วมกัน เพื่อผ่านช่วงเวลาแห่งการเปลี่ยนแปลง ที่ดูสับสนวุ่นวาย เพื่อไปสู่สังคมที่ประชาชนทุกคนมีส่วนร่วมมากขึ้น
ปรากฏการณ์นี้เป็นอีกเครื่องยืนยันว่า ICT เป็นเพียงแค่เครื่องมือประเภทหนึ่งเท่านั้น ผลลัพธ์ที่เกิดจากการใช้เครื่องมือนั้น อยู่ที่ความเข้าอกเข้าใจในผลกระทบและวิสัยทัศน์ของผู้นำมันไปใช้
ความก้าวหน้าของ ICT ได้นำเรามาสู่เวลาสำคัญแล้วในปัจจุบัน อยู่ที่แต่ละสังคมแล้วว่า จะเห็นช่วงเวลานี้เป็นวิกฤตที่ต้องต่อต้าน หรือเป็นโอกาสที่ต้องโอบอุ้ม
บล็อกของ SenseMaker
SenseMaker
ในบทความที่แล้ว ข้าพเจ้าได้ให้ทัศนะเกี่ยวกับคุณลักษณะสำคัญของอุปกรณ์ ICT ที่ถูกนำมาใช้เป็นกระดานโต้คลื่นแห่งข้อมูลข่าวสาร รวมถึงแนวความคิดในการเลือกกระดานโต้คลื่นฯ ที่เหมาะสมกับแต่ละปัจเจกบุคคล ในบทความนี้เรามาพิจารณาว่า...เมื่อเราได้กระดานโต้คลื่นฯที่เหมาะสมมาแล้ว เราจะใช้กระดานโต้คลื่นฯของเราอย่างไรให้คุ้มค่าต่อการลงทุน แล้วความรู้และความสามารถประเภทไหนและอะไรบ้างที่ถือได้ว่า เป็นทักษะที่จำเป็นในการโต้คลื่นแห่งข้อมูลข่าวสาร ในการวิเคราะห์นี้ “เวลา” และ “รายได้” สองสิ่งที่ทวีความสำคัญกับชีวิตมนุษย์มากขึ้นทุกที ยังคงเป็นสองตัวแปรหลัก ที่ข้าพเจ้าใช้ประกอบการพิจารณา…
SenseMaker
หลังจากเขียนบทความ ในหัวข้อโลกยุคหลังอุตสาหกรรม กับสภาวะข้อมูลท่วมโลก เสร็จเมื่อสองอาทิตย์ก่อน ได้เกิดหนึ่งคำถามขึ้นกับข้าพเจ้า นั่นคือ หากมนุษย์ต้องดิ้นรน เพื่ออยู่รอดบนโลกใบนี้ ในยุคที่คลื่นแห่งข้อมูลข่าวสาร โถมกระหน่ำใส่ประชาคมโลกอย่างรุนแรง และได้ทำให้กระแสแห่งความเปลี่ยนแปลง เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว และในทิศทางที่ยากจะคาดเดา มากขึ้นทุกที เราต้องทำอย่างไรบ้างในทัศนะของข้าพเจ้า ผู้ที่สามารถโต้คลื่นแห่งข้อมูลข่าวสาร พาตนเองขึ้นไปอยู่บนยอดคลื่น และเป็นผู้กำหนดทิศทางชีวิตของตนเอง คือ ผู้ที่สามารถอยู่รอด และนี่จึงเป็นที่มาของชื่อบทความในตอนนี้และตอนถัดไปข้าพเจ้าขอเริ่มต้นด้วย…
SenseMaker
หัวข้อวิพากษ์วันนี้ เป็นเรื่องเกี่ยวกับวิสัยทัศน์ ในการประยุกต์ใช้ ICT ขององค์กรต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นองค์กรขนาดเล็กหรือใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นองค์กรภาครัฐหรือภาคเอกชน และไม่ว่าจะเป็นองค์กรแสวงหากำไรหรือไม่ โดยข้าพเจ้าเจาะจงไปที่ ทัศนะของผู้บริหารองค์กร ที่ต้องการนำ ICT เข้ามาเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน ในลักษณะของการลดต้นทุนแรงงานคน กระชับขบวนการทำงาน และเพิ่มความถูกต้องแม่นยำ ให้กับขั้นตอนการดำเนินงานต่างๆ โดยเฉพาะกับทัศนะองค์กรที่ว่า “ประสิทธิภาพในการทำงานของ ICT สูงกว่ามนุษย์”หรือที่ว่า ”ICT สามารถทำงานทดแทนมนุษย์ได้” สาเหตุสำคัญที่ทำให้ ความคิดในลักษณะดังกล่าวแพร่หลาย สืบเนื่องมาจาก…
SenseMaker
“โลกยุคหลังอุตสาหกรรม (Post industrial Age)” คือชื่อเรียกขานโลกในยุคปัจจุบัน เนื่องด้วยสภาพสังคมและเศรษฐกิจ มีความแตกต่างไปจากยุคก่อนหน้าหรือ ยุคอุตสาหกรรม (Industrial Age) ซึ่งเป็นยุคที่โลกของเราถูกผลักดัน ด้วยการแข่งขันของแต่ละปัจเจกบุคคลหรือองค์กร ผ่านการพัฒนาความสามารถและเทคโนโลยีทางการผลิตสินค้าอุตสาหกรรม เพื่อให้ได้มาซึ่งความได้เปรียบทางการแข่งขัน และเพื่อความมั่งคั่งในที่สุดอย่างไรก็ดี โลกยุคหลังอุตสาหกรรม แต่ละปัจเจกบุคคลหรือองค์กร ยังคงดิ้นรนต่อสู่ เพื่อให้ได้มาซึ่งความได้เปรียบทางการแข่งขัน และเพื่อความมั่งคั่งในบั้นปลายเช่นเดิม หากแต่ความสำเร็จดังกล่าว กลับถูกขับเคลื่อน…
SenseMaker
เมื่อพูดถึงเหตุและปัจจัยที่ก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆ บนโลกนี้ คงไม่มีใครปฏิเสธว่าเทคโนโลยีคือตัวการอันดับต้นๆ โดยในช่วงหนึ่งศตวรรษหลังสุด ICT ถือได้ว่าเป็นเทคโนโลยีที่เปลี่ยนวิถีชีวิตมนุษย์ในทุกสังคม และในวงกว้างไล่มาตั้งแต่การเกิดขึ้นของ ICT ยุคแรกๆ ซึ่งได้แก่โทรเลข ตามมาด้วยโทรศัพท์ มาจนถึง ICT ในยุคปัจจุบัน นั่นคือโทรศัพท์มือถือ และ อุปกรณ์ต่อเชื่อมอินเตอร์เนตต่างๆ ไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบของคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ หรือคอมพิวเตอร์พกพาขนาดต่างๆความเปลี่ยนแปลงที่ปรากฏการณ์ชัดเจน คือ การที่ ICT ทำให้สังคมมนุษย์ มีรูปแบบการติดต่อสื่อสาร และรูปแบบการเข้าถึง ประมวลผล…
SenseMaker
หน้าเว็บไซท์ที่ได้รับความนิยมสูง ในช่วงระยะห้าปีที่ผ่านมา หากไม่นับรวมเว็บไซท์ขายของออนไลน์ ส่วนมากยังคงมีลักษณะคล้ายคลึงกับยุคก่อนหน้านี้ นั่นคือ เป็นเว็บไซท์ที่พยายามสร้างเครือข่ายสังคมออนไลน์ ผ่านการเปิดพื้นที่ให้ผู้ใช้ เข้ามาสร้างหัวข้อและบทสนทนาร่วมกัน สร้างกิจกรรมระหว่างกลุ่มผู้ใช้ และเป็นช่องทางให้ผู้ใช้ทำความรู้จักกันวัตถุประสงค์ของเว็บไซท์ดังกล่าว คือเพื่อเพิ่มจำนวนผู้ใช้ ที่มีความสนใจหรือความต้องการคล้ายๆกัน ซึ่งทำให้ในขณะที่ ผู้ใช้ได้รับประโยชน์ ในรูปแบบของการเข้าถึงข้อมูล ความรู้ และการมีคนรู้จักเพิ่มมากขึ้น ผู้จัดทำเว็บไซท์ก็ได้ประโยชน์ ผ่านการเก็บเกี่ยวผลประโยชน์ทางอ้อม…
SenseMaker
ข่าวต่างๆทางด้าน ICT ที่เกิดขึ้นทั้งในประเทศและต่างประเทศ ในปัจจุบัน ชี้ให้เห็นผลกระทบของ “การโลกาภิวัฒน์ (Globalisation)” ที่มีต่อมนุษย์ทุกคน เนื่องจากอิทธิพลของการมีโครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยีแบบเดียวทั่วโลก จะลดทอนความหลากหลายของวิถีชีวิตมนุษยชาติ ก่อให้เกิดตลาดขนาดใหญ่ ซึ่งเอื้อประโยชน์แก่กลุ่มทุนข้ามชาติ แต่ในขนะเดียวกัน ปัญหาลักษณะเดียวกัน จะเกิดขึ้นในหลายประเทศ เป็นวงกว้าง หากแต่จะเกิดผลกระทบแตกต่างกันไป ตามบริบทของสังคมนั้นข่าวแรกที่อยากนำเสนอ คือการเกิดขึ้นของ “ปฏิญญากรุงเทพ” ซึ่งถูกจัดทำขึ้นระหว่างการประชุมรัฐมนตรีกลุ่มความร่วมมือด้านเศรษฐกิจภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิค หรือ APEC (Asia-…
SenseMaker
แนวโน้มการพัฒนาเทคโนโลยีในช่วงสิบปีหลัง เป็นไปในลักษณะที่เรียกว่า “convergence” หมายถึงแต่ละเทคโนโลยี พยายามรวบรวมความสามารถของเทคโนโลยีอื่นๆ เข้าไว้ในตัวเอง ดังจะเห็นได้ชัดจากการเกิดขึ้นของกระแสของศัพท์คำว่า ICT ซึ่งสะท้อนถึง การที่เทคโนโลยีเพียงหนึ่งเดียว แต่สามารถให้บริการทางเทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology) และ เทคโนโลยีทางการสื่อสาร (Communication Technology) ไปพร้อมๆ กัน ซึ่งแนวโน้มดังกล่าวเกิดขึ้นทั้งในระดับ โครงข่ายสื่อสารและระดับสินค้าอุปโภคทางเทคโนโลยี
SenseMaker
วันนี้อยากชวนสนทนาถึงศัพท์คำว่า “การเข้าถึงเทคโนโลยี” ซึ่งในทัศนะส่วนตัวคือสภาวะที่บุคคล องค์กร หรือประเทศหนึ่งสามารถได้มาซึ่งความสามารถในการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีต่างๆ ที่จำเป็นต่อการดำรงอยู่และจำเป็นต่อการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันในตลาดที่เกี่ยวข้องปัจจุบันแนวทางการพัฒนาของเศรษฐกิจโลก เป็นไปในลักษณะที่เทคโนโลยีต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการการผลิต และเทคโนโลยีอื่นๆอีกมากมายเข้ามามีบทบาทมากขึ้นทุกวัน ดังนั้นจึงปฏิเสธไม่ได้ว่าการเข้าถึงเทคโนโลยีในทุกด้านที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเศรษฐกิจโลก…